Op onze aarde zijn er heel veel verschillende ecosystemen. Ze kunnen groot zijn, zoals een woestijn, een kleurrijk koraalrif of een tropisch regenwoud.
Maar een ecosysteem kan ook heel klein zijn, bijvoorbeeld een slootje tussen de weilanden. Of zelfs zó klein als een glazen pot met plantjes erin. Om te begrijpen wat een ecosysteem precies is, moet je eerst weten wat biotische en abiotische factoren zijn. Klinkt heel ingewikkeld, daarom leg ik het even uit:
Biotische & Abiotische factoren
Bios betekent leven, dus biotische factoren zijn levende organismen of de producten daarvan. A-biotisch betekent dus niet-levend. Abiotische factoren zijn bijvoorbeeld water, zand, stenen, lucht en temperatuur. Die leven niet, maar hebben wel veel invloed op het leven van planten en dieren. En een ecosysteem is simpelweg alle biotische en abiotische factoren in een gebied. Neem bijvoorbeeld de Mojave woestijn in Amerika:
- Het is er heel droog want het regent maar een paar keer per jaar
- Cactussen, dorre struiken en wat gras zijn daarom de enige planten die hier kunnen groeien
- De zon schijnt fel en het wordt overdag dus heel warm
- Er is ontzettend veel zand
- En dwars door het landschap liggen enorme bergketens
- Toch zijn er wel een paar dieren, zoals kakkerlakken, woestijnmuizen, ratelslangen en grote gieren
Levensgemeenschap
Al die organismen in een ecosysteem, dus alle planten, dieren, schimmels en bacteriën die bij elkaar leven in hetzelfde gebied, noemen we een levensgemeenschap: Sommigen organismen eten elkaar op, maar andere organismen leven juist samen, bijvoorbeeld omdat ze van dezelfde soort zijn.
Populatie
Wanneer dieren of planten van dezelfde soort bij elkaar leven in een groep, noemen we dat een populatie. Maar binnen een ecosysteem kunnen er meerdere populaties zijn van dezelfde soort Want denk bijvoorbeeld aan de bergketen in het midden van de woestijn. Muizen aan de ene kant leven niet samen met de muizen aan de andere kant, het zijn dus twee verschillende populaties.
Individu
Elke populatie bestaat dus uit een aantal organismen. Elk van deze organismen noemen we een individu, dus een individu is één dier van een populatie. Jij bent dus ook een individu!
Dus om het nog even samen te vatten: Elk dier, elke plant, elk organisme is een individu. Die organismen van dezelfde soort leven vaak samen in groepen, die noemen we populaties. Alle dieren in een gebied, of ecosysteem vormen de levensgemeenschap. Biotische factoren zijn dus die organismen en bijvoorbeeld hun poep en skeletten. Abiotische factoren zijn dingen die niet leven, zoals water en zand. En al die biotische en abiotische factoren vormen uiteindelijk een ecosysteem.
Je kunt voor de grap eens naar buiten gaan, zoek een slootje, vijver of onderzoek jouw eigen achtertuin en kijk eens wat voor organismen jij daar in dat ecosysteempje tegenkomt. Want een ecosysteem kan heel groot of heel klein zijn, het hangt er maar net vanaf hoe je ernaar kijkt. Van een kleine glazen pot met plantjes tot gehele aarde waarin alle dieren en planten met elkaar in verbinding staan als één groot ecosysteem. Mooi he! Dit was Hilmar’s biologiewereld, tot de volgende keer
